Кыргызстандагы жаңы «Алма Финанс Банктын» артында кытайлык бизнес-конгломерат турат

Бишкекте “Алма Финанс Банк” ЖАК деп аталган жаңы каржы мекемеси каттоодон өттү. Улуттук банк анын түзүлүшүнө уруксат берди, бирок рынокко чыгыш үчүн банк жөнгө салуучудан лицензия алышы керек. Бир караганда, бул банк секторунун кадимки экспансиясы болуп көрүнөт. Бирок негиздөөчүлөрдүн тизмеси алда канча чоңураак долбоорду көрсөтүп турат: өлкөдө кытайлык бизнес-конгломераттын каржылык бөлүмү түзүлүп жатат.

“Алма Финанс Банк” ЖАК 2025-жылдын 30-июлунда расмий түрдө катталды. Юстия министрлигинин документтеринде бул мекеме чет элдик капиталдын катышуусу менен түзүлгөнү көрсөтүлгөн, ал эми ал капиталдын Кытайга таандык экени белгилүү болду.

Банк башчысы болуп Ван Син дайындалды. Негиздөөчүлөрдүн арасында Кытайдын үч жараны бар: Ван Цюангань, Кан Цзяньлинь жана Лю Вэнь Чжун. Дагы үч негиздөөчү — юридикалык жактар: “Алма Кредит” микрокаржылык компаниясы, “Баден сервис” курулуш фирмасы жана “Кыргыз Темир Групп” өнөр жай ишканасы.

Банк негиздөөчүлөрүнүн башка бизнеси да бар. Маселен, Ван Цюангань Кыргызстанда кеминде беш компания менен байланышта.

1. Let’s Go Drinks ЖЧК. Компания ушул жылдын август айында чет элдик капиталдын катышуусу менен катталган. Ишмердүүлүгүнүн түрү катары ар кандай алкоголсуз суусундуктарды өндүрүү көрсөтүлгөн. Компаниянын негиздөөчүлөрү: Лю Юнциань; Сю Цуанвей; Ян Баолинь; Гун Минь.
2. “МОНАРХ стиль” ЖЧК. Компаниянын алгачкы каттоосу 2001-жылы жүргүзүлгөн. Бирок азыркы абалдагы маалыматтар быйыл март айынан тарта күчүнө кирген. Компания чет элдик капиталдын катышуусу менен түзүлгөн, негизги ишмердүүлүгү — турак жай жана турак жай эмес имараттарды куруу. Негиздөөчүлөрү: Бакыт Айдаров; Го Шивэй; Ли Чонгминг.
3. Bishtao ЖЧК. Компания 2013-жылы түзүлгөн, азыркы абалда 2018-жылдан бери иш алып барат. Ал почта жана интернет аркылуу чекене соода (почта жана интернет аркылуу) менен алектенет. Негиздөөчүлөрү: Екатерина Сон жана Акеш уулу Ислан.
4. “Бай Сервис Девелопмент” ЖЧК. Чет элдик капиталдын катышуусундагы компания имараттарды куруу менен алектенет. Ал 2017-жылы катталган, 2024-жылы кайра каттоодон өткөн. Негиздөөчүлөрү: Ву Ядзун жана Марат Аскеров.
5. “Ар Би Ди” ЖЧК. Компания 2021-жылдан тарта рынокто иш жүргүзүп келет, ресторан бизнеси жана көчмө тамак-аш тейлөө кызматтарын көрсөтөт. Негиздөөчүлөрү: Лю Яжун; Ву Ядзун; Ю Цицяо жана Чу Фэньюнь.

Башка негиздөөчү — Кан Цзяньлинь — “ТопВиза” туристтик агенттигинин тең ээси. Аны менен бирге негиздөөчүлөр катарында Бакыт Айдаров жана Арсений Ван да бар. Ошондой эле ал Линь Хай менен биргеликте “Сун Лин” өнөр жай компаниясы” ЖЧКнын негиздөөчүсү болуп саналат. Бул компания 2024-жылдын март айында түзүлүп, башка топторго кирбеген ар кандай транспорттук каражаттарды жана жабдууларды өндүрүү менен алектенет.

Юридикалык жактар да бир нече компанияларга ээлик кылышат. “Баден сервис” курулуш компаниясы дагы төмөнкү ишканалардын негиздөөчүсү болуп саналат:

1. “Сэнд” ЖЧК. 100% ички капитал. Шагыл жана кум казып алуу менен алектенет, негиздөөчүсү ошондой эле Баястан Эсенбеков.
2. “УПБ-БС” ЖЧК. Чет элдик капиталдын катышуусу менен түзүлгөн. Курулуш үчүн металл конструкцияларын өндүрөт. Негиздөөчүсү ошондой эле Лихтенберг Вальдемар.
3. “Асман Партнерс” ЖЧК. 100% ички капитал. Шагыл жана кум казып алуу менен алектенет, негиздөөчүсү ошондой эле Эржан Абдыжалилов.
4. “СМУ-3-БС” ЖЧК. Чет элдик капиталдын катышуусу менен түзүлгөн. Имараттарды куруу менен алектенет. Негиздөөчүсү ошондой эле Лихтенберг Вальдемар.
5. “Баден Проект” ЖЧК. Чет элдик капиталдын катышуусу менен түзүлгөн. Курулуш долбоорлорун иштеп чыгуу менен алектенет. Негиздөөчүсү ошондой эле Дай Сюэюй.
6. Юридикалык жактардын бирикмеси “Кыргыз-Кытай соода-экономикалык кызматташтык ассоциациясы”.
7. Юридикалык жактардын бирикмеси “Кыргыз-Кытай соода-инвестициялык палатасы”.

“Баден сервис” компаниясынын негиздөөчүлөрүнүн бири — Лю Вэн Чжун. Ал ошондой эле “Кыргыз Темир Групп” компаниясынын жалгыз негиздөөчүсү болуп саналат. Бул компания ар кандай даяр металл буюмдарын өндүрүү менен алектенет.

Банктагы дагы бир негиздөөчү — микрокаржылык компания “Алма Кредит” да чет элдик капиталдын катышуусу менен түзүлгөн. Ал рынокко 2013-жылы чыккан. Негиздөөчүлөрүнүн катарында жети адам бар, бирок алардын аты-жөндөрү ачык булактарда жок.

Жыйнакталган структура ар түрдүүлүктү көрсөтөт: курулуш, өнөр жай, каржы, соода жана кызмат көрсөтүү, туризм жана тамак-аш тармагы. Негизинен, “Алма Финанс Банк” ушул ар тараптуу бизнести бириктирип, тейлей алган каржылык өзөккө айланышы керек.

Чынында рынокто жөн гана жаңы банк эмес, Кыргызстандын экономикасында буга чейин орун алып калган ири кытайлык бизнес-бирикменин каржылык куралы пайда болууда. Улуттук банктын лицензиясын алуу “Алма Финанс Банкка” өнөр жай, соода жана курулуш долбоорлорунун ортосунда байланыш түзүү мүмкүнчүлүгүн берип, Кытайдын өлкөдөгү каржылык катышуусун күчөтөт.